TÜRKİYEDE YAŞANAN DEPREMLER

Avrasya-Afrika ekseni üzerinde yer alan Türkiye, bir deprem ülkesidir. Kuzey Anadolu Fay Hattı, Doğu Anadolu Fay Hattı ve Batı Anadolu Fay Hattı ile deprem kuşaklarının kesiştiği yerde bulunan ülkemiz, son olarak Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan İlçelerinde gerçekleşen deprem ile 11 İl ve çok sayıda İlçeler sarsıldı ve bir çok yerleşim yerleri yerle bir oldu.

İşte yurdumuzda meydana gelen depremler sırasıyla şöyle:

1930 HAKKARİ DEPREMİ

7 Mayıs 1930 tarihinde saat 00.34'te Türkiye-İran sınırında meydana gelen depremden Hakkari İlimiz etkilendi. Büyüklüğü 7,2 Ms olan bu depremde 2514 kişi öldü,

1939 ERZİNCAN DEPREMİ

27 Aralık 1939 da dünyanın en büyük depremlerinden biri olan Erzincan depreminin büyüklüğü 7.9 – 8.0 Ms olarak kayıtlara geçmiştir. Bu depremde 32.962 vatandaş hayatını kaybederken, 100.000’den fazla kişi yaralanmıştır.

1942 NİKSAR - ERBAA DEPREMİ

20 Aralık 1942 tarihinde saat 17.05'te meydana gelen, 7.0 Ms büyüklüğünde deprem, Erbaa’nın resmen haritadan silindiği şeklinde kayıtlara geçmiştir. 3000 kişi hayatını kaybederken 6300 kişi yaralanmıştır.

1943 TOSYA-LADİK DEPREMİ

27 Kasım 1943 saat 00.20'de Kastamonu, Tosya'da meydana geldi. 4000 can kaybına yol açan ve 7.2 Ms büyüklüğünde ki depremde yangınlar çıkmış yollar kullanılmaz hale gelmiştir.

1944 BOLU-GEREDE DEPREMİ

1 Şubat 1944 tarihinde 05.22'de 7.2 Ms büyüklüğünde meydana gelen deprem tüm köylerin ve kasabaları yerle bir etmiş, 3959 kişi hayatını kaybetmiştir.

1966 VARTO DEPREMİ

19 Ağustos 1966'da Türkiye saatiyle 14:22'de Muş’un Varto ilçesinde meydana gelen depremin büyüklüğü 6.9 olarak kayıtlara geçmiştir. 2394 kişi hayatını kaybederken 1489 kişi yaralı

1975 LİCE DEPREMİ

6 Eylül 1975 tarihinde yerel saatle 12:20'de Diyarbakır'ın Lice ilçesi ve köylerinde meydana gelen 6.2 büyüklüğündeki depremde 2385 vatandaş hayatını kaybetmiştir.

1976 ÇALDIRAN DEPREMİ

24 Kasım 1976 tarihinde yerel saatle 12:22'de merkez üssü Van'ın Muradiye ilçesi Çaldıran bucağı olan 7,5 büyüklüğündeki deprem. 3840 kişi öldü.

1999 GÖLCÜK – DÜZCE DEPREMİ

17 Ağustos 1999 Merkez üssü Kocaeli - Gölcük olan 7.5 büyüklüğündeki depremde 18.373 kişi hayatını kaybederken, 48.901 kişi yaralanmıştır. Etkileri oldukça kötü olan bu deprem sebebiyle 600.000’den fazla kişi evsiz kalmıştır. 52 ülke kendi yardım konvoylarını yollamıştır. Dönemin ABD başkanı deprem bölgesini ziyarete gelmiştir.

Düzce depreminin büyüklüğü 7.2 olarak kayıtlara geçmiştir. 5000’ yakın kişi de yaralanmış ve 845 vatandaşımız hayatını kaybetmiştir.

1941 ve 2011 VAN-ERCİŞ DEPREMİ

10 Eylül 1941 tarihinde Van'ın Erciş ilçesinde meydana gelen deprem. Richter ölçeğine göre 5.9 Ms büyüklüğündeki depremde 192 veya 194 kişi ölürken 36 köy de tamamen yıkıldı.

23 ‎Ekim Kasım 2011 Van depremleri merkez üssü Van olan depremin büyüklüğü 7.2 olarak kayıtlara geçmiş, ancak daha sonra AFAD tarafından depremin büyüklüğü 9.0 Mw olarak düzeltilmiştir. 604 vatandaş hayatını kaybederken 4152 kişi de yaralanmıştır.

2020 İZMİR DEPREMİ

30 Ekim 2020İzmir ilinde meydana gelen deprem, bölgede ölümler ve yıkımlarla sonuçlandı. Deprem, saat 14:51'de İzmir'in Seferihisar ilçesinde 6.9 büyüklüğünde ve yaklaşık 16 saniye sürdü. İzmir merkezli deprem Aydın, Manisa, Muğla ve Uşak illerinde ciddi şekilde hissedildi. Deprem, İzmir'in Bornova, Bayraklı, Konak, Buca ve Aliağa ilçeleri depremin yoğun etki bıraktığı ilçeler oldu. 117 kişi hayatını kaybetti, 1.034 kişi de yaralandı.

2020 ELAZIĞ DEPREMİ

24 Ocak 2020 tarihinde yerel saatle 20.55'te  40 saniyeden uzun süren Elazığ depreminin büyüklüğü 6.8 olarak kayıtlara geçmiştir. 41 kişi hayatını kaybederken 1607 kişi yaralanmıştır.

2023 KAHRAMANMARAŞ-HATAY DEPREMİ

6-7 Şubat 2023 Kahramanmaraş'ın Pazarcık ve Elbistan İlçelerinde saat 04.17'de, 7,7 ve 7,6 Ms büyüklüğünde iki deprem meydana geldi. Saat 04.26'da merkez üssü Gaziantep'in Nurdağı ilçesi olan 6,4 büyüklüğünde bir deprem daha meydana geldi. Bu üç depremde Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu, İç Anadolu ve Akdeniz Bölgesi'ndeki birçok il ve ilçe sarsıldı, bir çok yerleşim yerleri yerle bir oldu. Kahramanmaraş, Hatay, Gaziantep, Osmaniye, Malatya, Adana, Diyarbakır, Şanlıurfa, Adıyaman ve Kilis, Elaziğ da çok sayıda binalar yıkıldı. Doğu Karadeniz Bölgesi'ndeki Trabzon, Rize, Ordu, Giresun ve Gümüşhane illerinde de hissedildi. Başta bu iller olmak üzere çevrede bir çok ilçelerde binalar yıkıldı ve 50.069 insanımız öldü. 107.204 insanımız yaralandı.

MİHRİBAN

Okuduğum veya dinlediğim zaman duygulandığım bir şiir var;

 ‘MİHRİBAN’

1960 yılında yaşadığı ölümsüz aşkı kelimelerle ebedi kılan Abdurrahim Karakoç’un, kızın gerçek adını gizleyip, bu adı taktiği o güzel Anadolu kızına yazılmış bir şiirdir

İşte hikayesi;

Abdürrahim Karakoç, Kahramanmaaş’ın Ekinözü İlçesinde yaşar. Ataları gibi kendisi de şiir yazmağa heves eder. Bir çok yazdığı şiirlere beğenmez yakar. Hollanda'da yayınlanan ‘Platform’ dergisine ölümünden önce verdiği bir röportajda Mihriban'ı şöyle anlatır:

Ekinözü’nde ki Köyde düğün olacaktır, civar köylerden misafirler gelirler. Genç Abdurrahim köyde bu misafirlerin içinde bir genç kız görür. Ailesiyle komşunun düğününe gelen bir misafir kız.

Tanışıp konuştuktan sonra dost olurlar ve Abrurrahim kıza aşık olur. Bir sabah Abdurrahim kalkar ve sevdalısını görmeğe onun kaldığı kaldığı eve gider. Gider ki misafirler gitmişler. Daha da görmek nasıp olmaz. Zaman geçtikçe daha da aşık olur ve kızın hayalı Abdurrahim’in aklından çıkmaz, dünyası değişmiş, hayat manasızlaşmış, aşk acısı yüreğini yakmağa başlamıştır.

Ailesi durumu anlayınca kızın izini sürdürüp bulmak için Maraş’a giderler. Uzun aramalardan sonra kızın ailesini bulur ve kızı isterler. Önce ‘kız küçük’ derler, ‘henüz erken’ derler, bahaneler bulurlar, kızı vermek istemezler. Abdurrahim’in ailesi ısrar edince gerçeği söylerler: ‘Kız nişanlıdır’ ve yakın zaman da bir başkası ile düğünü olacaktır.

Abdurrahim kızın nişanlı olduğunu duyunca yıkılır ve “Bir daha bu evde ismi anılmayacak ve konusu geçmeyecek.” Der, vaz geçerler.

Yedi yıl sonra aşk ateşinin sönmediği anlaşılır ve Abdurrahim Karakoç o kızın asıl ismini saklayıp kendisi bir isim takar ve o isimle bir şiir yazar aşkını dile getirir. ‘Mihriban’

Bu şiir bestelenip türkü olunca da duymayan kalmaz. Tabi o sevgili kız, Mihriban da.

Şiirden etkilenen esas ismi saklı Mihriban bir mektup yazar Abdurrahim’e, demek ki onun da içinde bir sevda varmış ki ‘Unutmak kolay değil’ diye dert yanar.

Bunun üzerine Abdurrahim ikinci bir şiir yazar ona cevap verir: ‘Unutursun Mihriban'ım’

“Son bir kez daha görmek istemem. O beni hayalindeki gibi yaşatsın. Ben de onu hayalimdeki gibi. O aşk, masum bir aşktı. Güzel bir aşktı. Bırakalım öyle kalsın.” Der Adurrahim Karakoç.

Abdurrahim Karakoç, “Ben 'unutursun' diyorum ama insan hiçbir zaman unutamıyor. O bir mektup üzerine yazılmıştır. Ben bir mektup aldım. 'Unutmak kolay mı?' mektubun başlığı.”

Röportajının sonuna doğru ‘’Mihriban nasıl biriydi?’’ diye sorulduğunda ‘’Sıradan insanlara benzerdi’’ diyor. "Ne çok güzel, ne çok özel, ne adı Mihriban, ne saçları sarı. Belki bu şiirin bu kadar beğenilmesinin sebebi herkesin içinde bir Mihriban’ın olması. Gerçek yaşanıp, yazıldığı zaman okuyucu kendini bulur. Bu yüzden diyorum ki, herkesin gönlünde bir Mihriban var."

MİHRİBAN

Sarı saçlarına deli gönlümü
Bağlamışsın, çözülmüyor Mihriban
Ayrılıktan zor belleme ölümü
Çekmeyince bilinmiyor Mihriban

Yar, deyince kalem elden düşüyor
Gözlerim görmüyor aklım şaşıyor
Lambada titreyen alev üşüyor
Aşk kağıda yazılmıyor Mihriban

Önce naz sonra söz ve sonra hile
Sevilen seveni düşürür dile
Seneler asırlar değişse bile
Eski töre bozulmuyor Mihriban

Tabiplerde ilaç yoktur yarama
Aşk değince ötesini arama
Her nesnenin bir bitimi var ama
Aşka hudut çizilmiyor Mihriban

Boşa bağlanmış bülbül gülüne
Kar koysan köz olur aşkın külüne
Şaştım kara bahtım tahammülüne
Taşa çalsam ezilmiyor Mihriban

Tarife sığmıyor aşkın anlamı
Ancak çeken bilir bu derdi gamı
Bir kördüğüm baştan sona tamamı
Çözemedim çözülmüyor Mihriban

UNUTURSUN MİHRİBANIM

‘’Unutmak kolay mı?” deme,
Unutursun Mihriban’ım.
Oğlun, kızın olsun hele
Unutursun Mihriban’ım.

Zaman erir kelep kelep..
Meyve dalında kalmaz hep.
Unutturur birçok sebep,
Unutursun Mihriban’ım.

Yıllar sinene yaslanır;
Hatıraların paslanır.
Bu deli gönlün uslanır...
Unutursun Mihriban’ım.

Süt emerdin gündüz-gece
Unuttun ya, büyüyünce...
Ha işte tıpkı öylece
Unutursun Mihriban’ım.

Gün geçer, azalır sevgi;
Değişir her şeyin rengi
Bugün değil, yarın belki
Unutursun Mihriban’ım.

Düzen böyle bu gemide;
Eskiler yiter yenide.
Beni değil, sen seni de
Unutursun Mihriban’ım.
Alıntı

BÜST

Komünizm zamanlarında Rusya'da yaşayan bir Yahudi İsrail’e göçmeği düşünür. Rusya’dan ayrılırken yanında ki Lenin’in büstünü gören 

Rus gümrük memuru Yahudi ye sorar;

"Bu nedir?" diye.

Yahudi:

  "Bu nedir  sorusu yanlıştır yoldaş!  Bu kimdir  demeniz gerekirdi!  Bu Lenin’dir, sosyalizmin temellerini attı, Rus halkına refah, mutluluk getirdi. Bende bunu o geçen günlerin tatlı hatırası diye yanıma aldım.” Der.

Etkilenen Rus görevli söyleyecek söz bulamaz ve;

  "Tamam, geçebilirsin!" der.

Tel Aviv havaalanında bu defa İsrail gümrük memuru büstü görür ve sorar:

  "Bu nedir?”

Yahudi:

"Bu nedir? sorusu yanlıştır. Bu kimdir  demeniz gerekirdi! Bu Lenin’dir. Bu deli cani yüzünden Rusya’yı terk etmek zorunda kaldım! Yanıma aldım ki her gün ona bakıp bakıp lanet okuyayım!" diye.

Önceki yıllarda Rusya'dan kaçmak zorunda kalan İsrailli gümrük memuru:

  "Tamam, geçebilirsiniz! Hoş geldiniz!" der.

Adam İsrail de bir ev tutar ve yerleşir, büstü büfenin üstüne koyar ve bir davet verir. Davete katılan akrabalarından biri büfenin üstündeki o büstü göstererek sorar;

"Bu kimdir?”

Yahudi:

" Bu kimdir sorusu yanlış, be kuzum! Bu nedir demen gerekirdi! Bu; on kilogram, yirmi dört ayar altın. Hem de vergisiz!” der.