BESLE KARGAYI

Ey bu ülkede yaşayan Hemşinli olup ta kendini Ermeni kabul eden vatandaşlar;  öyle sizlere anlatıldığı gibi Osmanlı hiç bir Ermeni’ye baskı uygulamadı. Osmanlı bütün vatandaşlarına aynı şekilde eşit davrandı. Hatta Ermenilere kardeş gözüyle bakıp nerdeyse payıtahta ortak yaptı. Bunu fırsat bilen bazı Rum ve Ermeniler dış güçlerin teşvikiyle Osmanlıyı yıktılar. 

Lütfen İnternet GOOGLE ‘Osmanlıda ki Ermeni Askerler’ diye yazınız. Bu konuda hiçbir Osmanlı kayıdına rastlayamazsınız. O zamanlar Osmanlı tarafından bu konularda hiç bir kayıt tutulmamıştır. Bütün bu olayları Ermenilerin yanlı olarak hazırladıkları, Ermenistan Erivan da ki 'Ermeni Soykırım Enstitüsü ve Müzesi'nde bulunan kayıtlarda kendi gözlerinizle göreceksiniz ve O zaman Osmanlı'nın adaletini ve Ermenilere karşı tutumunu daha iyi anlayacaksınız. Ermenileri, isimlerini ve dinlerini değiştirmeden; paşa yapıp, nasıl devletin kilit yerlerinde çalıştırmışlar da, Güya onu da eklemişler 'Osmanlı İmparatorluğu Ermenilerin o paşaları sayesinde dünyaya hükmetmişler.' Onunla da öyle övünüyorlar. Hiçbir zaman ‘biz kalleşiz, Osmanlıya büyük kalleşlikler yaptık.’ Demiyorlar. Halbuki bu paşalar 1. Dünya savaşı ve sonrasında  mahiyetlerinde ki Osmanlı ordusu ile Rus lara ilhak olmuşlar ve Kuzey cephesinden Ruslar ile birlikte Osmanlı ordusuna vurmuşlardır.

Yine İnternet GOOGLE lütfen yazın ‘Armen Garo’ bakın ne ile karşılaşacaksınız. Karekin Pastırmacıyan isminde ki bu Bey efendi ‘Osmanlılar Ermenilere baskı uyguluyor.’ Diye Türkiye de Ermeni isyanlarını başlatmış, kardeşi ile birlikte bir milyondan fazla Kürt, Türk ve karşı çıkan Ermeni vatandaşlarımızı katletmiş. Kendisi daha önce İstanbul da Osmanlı bankasını soyduğu zaman bunca insanı katletmesine rağmen Avrupalıların baskısı ile Osmanlı tarafından af edilmiş ve uzun süre millet vekilliği yapmıştır. Bir de utanmadan anılarında Osmanlının Ermenilere baskı yaptığından bahsetmektedir. İşte o zaman ki Osmanlı Kabinesi:

“BUEKİBE İYİ BAKIN ABDÜLHAMİD'İN OSMANLIYI YÖNETEN EKİBİ....

Sakın Ermenistan Kabinesi sanmayın.

Bu ekip; 33 SENELIK ABDULHAMİD DEVRINİN EKİBİ..

Sonrada devlet batınca 'vay efendim Türkçülük başlamış da devlet çökmüşmüş..'

Peki bu ekonomik iflas tablosunda Türkler nerede ?

Halife-i Müslümin 2. Abdülhamit’in nazırlarından (bakanlarından) ve bürokratlarına buyrun bakalım:

Hariciye Nazırları; Aleksandros Karateodori Paşa (1878-1879)

Gabriel Pasha ve Sava Paşa (1879-1880)

Hazine-i Hassa Nazırları: Agop Ohanes Kazazyan (1876-1891),

Mikail Portakalyan Efendi (1891-1897),

Ohanes Sakız Efendi (1897-1908)

Maliye Nazırı: Agop Ohanes Kazasyan Paşa (28-30 Ağustos 1885), (Aralık 1886 - Mart 1887) (1888-1891)

Nafia Nazırları: Ohanes Çamiç Efendi (1877-1878),

Aleksandr Karateodori Paşa (1878)

Sava Paşa (1878-1879)

Orman ve Maadin Nazırları; Mavrokordato Efendi (1908-1909),

Aristidi Paşa ( 1909)

Ticaret ve Ziraat Nazırları: Bedros Kuyumcuyan Efendi (1880)

Gabriel Noradonkyan Efendi (1908-1909)

Ayan Üyeleri(1876); Antopolos Efendi Aristarki Bey,

Daviçon Karmona Efendi,

Musurus Paşa,

Serviçen Efendi,

Stoyanoviç Efendi,

Dr. De Kastro Bey,

Mavroyeni Paşa, Karatodri Paşa,

Abraham Karakahya Paşa

Ayan Üyeleri(1908) Azaryan Efendi,

Basarya Efendi,

Bohor Efendi,

Fethi Franko Bey,

Gabriyel Noradonkyan Efendi,

Mavrokordato Efendi,

Mavroyeni Bey, Oksanti Efendi,

Yorgiyadis Efendi,

Aram Efendi,

Popoviç Temko Efendi,

Babıali Hukuk Müşaviri Gabriel Efendi;

Abdülhamit zamanında sürekli el üstünde tutulan bu Gabriel Efendi 2. Dünya savaşı sonrası düzenlenen Paris Konferansında Ermeniler için toprak talep etmiş, Lozan Konferansına da Ermeniler adına katılmıştır… 

Elçilere göz attığımızda;

Y. Fotiades Bey ve Gobdan Efendi’nin Atina,

Azaryan Efendi’nin Belgrad,

E. Karatodri Efendi’nin Brüksel,

Blak Bey’in Bükreş,

Yanko Karaca, Misak Efendi ve Aritraki Efendi’nin Lahey,

K. Musurus Paşa, Alfred Rüstem Paşa ve Antopulo Paşa’nın Londra,

Naum Paşa’nın Paris, S. Musurus Bey ve Y. Fotiades Bey’in Roma,

Nikola Gobdan Efendi’nin Sofya,

A. Vogorides Paşa’nın Viyana,

L. Aristarki Bey ve A. Mavroyeni Bey’in Washington’da Büyükelçi-Elçi olarak görev yaptıklarını görüyoruz.

Konsolos ve kâtipliklerde de Türk unsurundan ziyade Ermeni ve bilhassa Rum memurlar kullanılmakta idi.

Valilik koltuklarının çoğunda da gayrimüslimler oturuyordu.

Mesela;

Şarkî Rumeli Valileri; Sava Paşa, Aleko Vogorides Paşa, Gavril Paşa Hristoiç, Alexandre de Battenberg, Ferdinand de Saxe-Cobourg et Gotha,

Sisam Beyleri; Mişel Gregoriyadis Bey, Aleksander Mavroyeni Bey, Yanko Vitinos Bey, Kostaki Karateodori Paşa, Yorgi Yorgiadis Efendi, Andrea Kopasis Efendi,

Cebelilübnan Sancağı Mutasarrıfları; Vasa Paşa, Naum Paşa, Yusuf Franko Paşa”

Şimdi anladınız mı Osmanlının nasıl yıkıldığını...

Kaynak kitap:

KUNERALP, Sinan, Son Dönem Osmanlı Erkan ve Ricali,

Prosopografik Rehber, İstanbul: İsis Yayınları, 1999.

Besle kargayı oysun gözünü. Bu olayı lütfen PKK olayları ile karşılaştırın. O zaman oynanan oyunların şimdi ki oyunlarla aynı olduğunu daha iyi anlayacaksınız. Tarih sayfalarından anlaşıldığına göre Ermeniler her zaman Türklerin saflığından ve acıma duygularından faydalanarak onları akıl almaz oyunlarla kandırmışlar, kendi çıkarları için kullanmışlardır. Bazen de kendi adamlarını kendileri katledip Türkler yaptıklarını iddia etmişlerdir. Saygılarımla.

YARISI

Milletvekillerinden biri, bir gün meclis kürsüsünde konuşma yaparken, kendisine laf atan vekillere dayanamaz ve:

"Bu meclistekilerin yarısı eşektir!" der ve iner kürsüden.

Bunun üzerine meclis karışır, herkes kendisinden sözünü geri almasını ister.
Arkadaşlarının ricası ve diğer milletvekillerinin baskısı ile ile tekrar kürsüye çıkar ve vekilleri rahatlatan şu sözleri söyler:

"Bu meclistekilerin yarısı eşek değildir!" der ve iner kürsüden gider.
Herkes sakinleşmiştir.

GÖZLÜK TAKIN

Adam nefes nefese iki eli ile karnını tutarak doktora gider:

"Midem de çok şiddetli ağrılar baş gösterdi. Geceleri ağrıdan uyuyamıyorum. Ne yapayım acaba?" diye sorar.

"Hafif yemekleri tercih edin. Daha az sigara için. Gözünüze bir de gözlük takın." der büroda ki adam.

"Ama doktor bey, mide ile gözlüğün ne ilişkisi var?" diye haklı olarak hasta sorar.

Doktor bildiği adam cevap verir:

"Çünkü ben avukatım. Doktorun yazıhanesi bir alt katta." der.

ASLAN AVI

Afrika'da aslan avına çıkmak için akşamı bekliyorlardı. İki gencin bir 

gece önce avlanamadan döndüklerini işiten yaşlı avcı: 

"Size bu avın püf noktasını öğreteyim. Korunaklı bir yere gizlendik ten sonra, gece yarısını bekleyeceksiniz. Ortalık zifiri karanlık olunca, iki fosforlu göz belirir karşınızda. O iki gözün tam ortasına nişan alacaksınız." 

Gençlerden biri gülümsedi: 

"O eskidendi, usta. Artık aslanlar da bu yöntemi öğrenmişler. İkişer ikişer dolaşıp birer gözlerini kapıyorlar!" der.

HANGİSİ SAĞIR

Temel bir gün telaşla doktorun yazıhanesine girmiş:

"Doktor bey, Bizum Fadime sağır herhalde, ben konuşiirum, o hiç cevap vermeyi." demiş.

Doktor Temel'e;
"Önce Fadime'nin duyu kaybını ölçelim. Bir soru sor. Cevap vermezse bir adım yaklaş, soruyu tekrar sor. Ne kadar mesafe de duyuyor bilelim." der.

Temel eve geldiği zaman Fadime mutfakta yemek yapmaktadır ve deneme yapmak için mutfağın kapısından sorar:
"Karıcuğum bugün ne yemek yapayısun?"

Fadime cevap vermez. Bir adım yaklaşıp bir daha sorar. Yine ses yok. Her seferinde bir adım yaklaşarak tam beş defa sorar;

Beşinci de;
"Kiz Fadime saa diyirum, ne yemek yapayisun daaa?" der.

Fadime cevap verir;
"Kocacuğum, duymayi misun? Beşinci defadur saa hamsili pilav deyirum daa." der. 

Anlaşıldı değil mi? Fadime değil de Temel sağır imiş.

DENİZDE CAN PAZARI

1964 yılında Rize de öğrenci olup ta, büyük bir kış günü Pazar, Ardeşen ve Fındıklı’ya denizden gitme macerasına katılan var mı?

O yıl çok kar yağdığı için okullar bir hafta tatil edildi. Pazar, Ardeşen ve Fındıklı lı bütün öğrenciler  Ulusoy Yazıhanesinden bizim o taraflara minibüs kaldıran Simsar Turgut’un yanına koştuk. Aslen Rizeli olan Turgut bir çalım Eşref Kolçak’a benzer, sağ gözü hafif kapalı durur, zayıf uzun boylu, çok iyi niyetli, herkesin derdine çare olan bir insandı. Onun için bizim taraflı öğrencilerden Turgut’u sevmeyen olmazdı.

Okullar bir hafta tatil olunca yazıhanesinin önünde 40-50 öğrenci toplandık. Yollar kardan kapalı olduğu için hiç araba olmadığını Turgut’tan öğrendik fakat belki akşama olur ümidiyle yazıhanenin önünde beklemeğe başladık. Yan taraftan kalabalığı gören bir adam yaklaştı ve “Ula neye bekleyusunuz? Celun sizi Cemim ile cetureyim.” Dedi. Hepimiz adamın etrafında halka olduk. “Ben kaptanım. Bana Recep kaptan derler. Cemim iskele de sizi bekleyi. Hayde cidelum daa.” Dedi ve iskeleye gittik. 

Onun gemi dediği araba motoru takılmış ve üzeri branda ile kapatılmış biraz büyükçe bir kayıktı. İçinde 13-14 yaşlarında bir çocuk bekliyordu. Kaptan Recep çocuğa: “Uşağum habunlardan 5 er lira topla da binsunler , cidelum da.” Dedi. Zaten araba ile ücret 7.50 lira idi. Birkaç kız arkadaşlar  gelmedi geri döndüler. Bizler öğlen üzeri kayığa bindik ve brandanın altında uzatılmış tahtaların üzerine oturduk. 

Kaptan Recep motoru çalıştırdı. Motorun sesinden kulaklarım sağır olacaktı. Mendilimden koparttığım çaputla kulaklarımı kapattım. Ne ise bazı arkadaşlar valizlerini de almışlar onların üzerinde oturuyorlardı. Kaptan dümene geçti ve sahil boyu kıyıyı takip ederek bizim taraf Fındıklı'ya doğru yol almağa başladık. 

Dalgalar adamın gemi dediği kayığa vurdukça, kayık denizin içinde beşik gibi sallanıyor, deniz suyu brandanın içinde üzerimize yağmur gibi geliyor, kayıktan atılacak gibi oluyorduk. Bazı arkadaşlar da istifra ediyorlardı. Kaptana “Geri dön böyle gidemeyiz.” Dedik. Kaptan hiç sesini çıkarmıyor, iki eli ile var kuvvet dümene sarılmış, ha bire sigara çekiyor, ağzında ki bitti mi çocuğa bağırıyordu, “Ula Memet yak ta ver, yak ta ver.” Diyordu. 

Baktık hakikaten çok tehlikeli, hepimiz öleceğiz, tuttuk kaptanın yakasından ve “Paramız da senin olsun, geri dön.” Dedik. “Ola uşaklar dönülii mi çi ceri döneim. Ha böyle batana kadar cideceuk daa.” Dedi ve öyle de yaptı. 

Öle kala Çayeli açıklarına kadar geldik. Orada dümeni birden Çayeli’den tarafa kırdı. Biraz gittikten sonra ne olduğunu anlamadan biraz ıslandığımı ve karanlıkta olduğumu yanımdan beyaz köpükler geçtiğini gördüm. Çok geçmeden anladım ki kayık alabora olmuş ve biz hepimiz Karadenizin o azgın kış sularının içine gömülmüşüz. 

İlk hissettiğim ayakkabılarım su dolmuş yukarı su yüzüne çıkamıyordum. Güçlükle ayakkabılarımı çıkardım ve su yüzüne çıktım. Suyun üstünde birkaç tahta bağul dediğimiz valizlerden gördüm. Birkaç arkadaşta ters dönmüş kayığı tutmuş duruyorlar ve top sesleri ile bağırıyorlardı. 

Akşam olmak üzereydi. Ben kurtulacağımızı hiç tahmin etmedim ve üzerimde ki giysilerin bir kısmını çıkarıp denizde bırakarak iyi yüzmek bilmediğim halde kıyıya doğru bata çıka yüzmeğe başladım. Birkaç arkadaşlarda yanımda belirdiler be birbirimize arka ederek epey yüzdük. 

Tam o sırada üzeri kapalı bir motor ile bizi gördükleri için hızla geldiler ve bizleri tarlada patates toplar gibi denizde toplayıp Çayeli’ye getirdiler. Orada hamama doldurdular. Sabaha kadar orada kaldık ve cana geldik. Hepimiz kurtulmuştuk. Ertesi gün yollar açıldığı için Kemal Sunal gibi yola koyulduk. Eminim bu macerayı  benimle yaşayan ve hatırlayan başka kişiler de vardır.

KURTULUŞ SAVAŞI KAHRAMANLARI 2

Nazif Kayacık  1872 İstanbul 1951 İstanbul asker. 1897 Osmanlı Yunan savaşı, Balkan savaşı, 1. Dünya savaşlarına katıldı. 31 Ağustos 1921'de Anadolu'ya geçerek Türk Kurtuluş savaşına katıldı. Büyük taarrüz ve Dumlupınar Meydan Muharebesine katıldı.

Kâzım Sevüktekin 1877 İstanbul 1947 asker ve siyasetçi. 1897 Osmanlı Yunan savaşında Takım ve Bölük Komutanlığı, Balkan Savaşları'nda Tabur Komutanlığı, I. Dünya Savaşı'nda Alay ve Tümen Komutanlığı yaptı. 30 Haziran 1921 de Anadolu'ya geçti ve Kurtuluş Savaşı'na katıldı. Diyarbakır, Milletvekilliği yaptı. V. Bir çok ödül, liyakat, madalya ve takdirname sahibidir.

Mustafa Münip Uzsoy 1878 İstanbul 1950 İstanbul asker.
1897 Osmanlı-Yunan Savaşı, Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı'na katıldı. 4 Mayıs 1921 tarihinde Anadolu'ya geçerek Türk Kurtuluş Savaşı'na katıldı. 25 Şubat 1931 tarihinde kendi isteğiyle emekli oldu.

Süleyman Sabri 1873 Manastır 1941 İstanbul asker.
1897 Osmanlı-Yunan Savaşı, Trablusgarp Savaşı, Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı'na katıldı. 4 Mayıs 1921 tarihinde Anadolu'ya geçerek Türk Kurtuluş Savaşı'na katıldı. 5. Rütbeden Mecidiye Nişanı, Yunan Muharebe Madalyası, Liyakat ve Harp Madalyası, Kırmızı şeritli İstiklal Madalyası sahibidir.

Mehmet Rüştü Sakarya 1877 İstanbul 1951 İstanbul asker.
1897 Osmanlı-Yunan Savaşı, Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı'na katıldı. 6 Temmuz 1921 tarihinde Anadolu'ya geçerek Türk Kurtuluş Savaşı'na katıldı.
3. Rütbeden Osmani Nişanı, Kılıçlı Osmani Nişanı, Yunan Muharebe Madalyası, bir çok madalya ve Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası sahibidir.

Veysel Özgür 1877 Trabzon 1931 İstanbul asker.
Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı'na katıldı. 28 Ekim 1920 tarihinde Anadolu'ya geçerek Türk Kurtuluş Savaşı'na katıldı.
İç ve Dış ülkelerden bir çok Madalyaları var Kırmızı Şeritli Madalya sahbidir.

Mehmet Emin Yazgan 1876 İstanbul 1961 İstanbul asker.1897 Osmanlı Yunan Savaşı, Trablusgarp ve Balkan Savaşları, 1. Dünya Savaşı ve Kurtultuş Savaşlarına katıldı. Yunan Muharebe Madalyası, Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası ve daha bir çok madalyalara sahiptir.

Mehmet Vehbi Kıpçak 1876 Selvi 1946 İstanbul asker.
Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı'na katıldı. 1920 yılında Anadolu'ya geçerek Türk Kurtuluş Savaşı'na katıldı. 5., 4. ve 3. Dereceden Kılıçlı Mecidi Nişanı, 4. ve 3. Dereceden Osmaniye Nişanı ile Kırmızı Şeritli Madalya ve Takdirname sahibidir.

Mehmet Ali 1874 İstanbul  ?  asker.
Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı'na katıldı. 1919 yılında Anadolu'ya geçerek Türk Kurtuluş Savaşı'na katıldı
5. Dereceden Mecidî Nişanı, Harp Madalyası, Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası, 2. Dereceden Prusya Demir Haç ile Kırmızı şeritli İstiklal Madalyası ve Takdirname sahibidir.

Yakup Şevki Subaşı 1876 Harput 1939 ? asker. Balkan Savaşları, 1. Dünya Savaşı ve Türk Kurtuluş Savaşında görev aldı. Aşağı yukarı her cephede savaştı. Bir çok  madalyaları var.

Sami Sabit Karaman 1877 Şam 1957 İstanbul asker.
Trablusgarp Savaşı, Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı'na katıldı. Nisan 1921 tarihinde Anadolu'ya geçerek Türk Kurtuluş Savaşı'na katıldı.
5. ve 3. Dereceden Mecidî Nişanı, 4. Dereceden Osmani Nişanı, Gümüş Liyakat Muharebe Madalyası, Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası, Harp Madalyası ile Kırmızı şeritli İstiklâl Madalyası ve Takdirname sahibiydi.

Mehmet Muhittin Kurtiş 1876 Şam 1951, İstanbul asker.
Trablusgarp Savaşı, Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı'na katıldı. Nisan 1921 tarihinde Anadolu'ya geçerek Türk Kurtuluş Savaşı'na katıldı. 4. ve 3. Dereceden Mecidî Nişanı, 3. Dereceden Osmani Nişanı, Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası, Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası, Alman İmparatorluğu 2. Sınıf Demir Haç, 3. Dereceden Kılıçlı Osmani Nişanı ile Kırmızı şeritli İstiklâl Madalyası ve Takdirname sahibiydi.

Mehmet Emin Çolakoğlu 1878 Şebinkarahisar 1939 İstanbul asker.
Trablugarp, Balkan ve 1. Dünya Savaşlarına katıldı. 27 Nisan 1921 tarihinde Anadolu'ya geçerek Kurtuluş Savaşına katıldı. 6 Ekim 1924 tarihinde Mirliva rütbesine terfi ve Paşa oldu.
5., 4. ve 3. Dereceden Mecidî Nişanı, 4. Dereceden Osmani Nişanı 2 kez, 3. Dereceden Kılıçlı Mecidî Nişanı ile Kırmızı şeritli İstiklâl Madalyası ve Takdirname sahibiydi.

Mehmet Atıf Ateşdağlı 1876 Girit 1947 İstanbul asker ve diplomat.
Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı'na katıldı. 1920 yılında Anadolu'ya geçerek Türk Kurtuluş Savaşı'na katıldı. Savaştan sonra Kırmızı şeritli İstiklal Madalyası ile taltif edildi.

Şerif Yaçağaz 1876 Pazarcık 1938 İstanbul asker
Balkan ve I. Dünya Savaşı'na katıldı. 1920 yılında Anadolu'ya geçerek Türk Kurtuluş Savaşı'na katıldı. Savaştan sonra Kırmızı şeritli İstiklal Madalyası ile taltif edildi.

Sıtkı Üke 1877 Selanik 1941 İstanbul asker ve diplomat.
Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı'na katıldı. 11 Ocak 1921 Anadolu'ya geçerek Türk Kurtuluş Savaşı'na katıldı. Savaştan sonra Kırmızı şeritli İstiklal Madalyası ile taltif edildi.

Ahmet Nuri Diriker  1876 Rusçuk 1951 İstanbul asker. 1897 Osmanlı Yunan Savaşına  katıldı. Balkanlar’da ve Arnavutluk’ta isyancılara karşı savaştı. Tabur komutanı olarak gönderildiği Yemen'de Seyit İdris ve İmam Yahya kuvvetlerine karşı çarpıştı. Çanakkale Kara Savaşları’nda 42. Alay Komutanı olarak görev aldı. Medine Müdafaası’nda ve Hicaz'da çarpıştı. İşgal altındaki İzmir ve İstanbul’da görev yaptıktan sonra Kurtuluş Savaşına katıldı.

Ethem Servet Boral 1876 Kafkasya 1956 İstanbul asker.
Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı'na katıldı. 1 Temmuz 1920 tarihinde Anadolu'ya geçerek Türk Kurtuluş Savaşı'na katıldı. Savaştan sonra Kırmızı şeritli İstiklal Madalyası ile taltif edildi.

Mustafa Muğlalı 1882 Muğla 1951 asker. Balkan Savaşına katıldı. 28 Eylül 1915 tarihinde Adana Bölge Komutanlığı Kurmay Başkanı, 12 Ağustos 1917 tarihinde 12. Kolordu Kurmay Başkanı, 3 Mayıs 1918 tarihinde 44. Tümen Komutanı, 20 Eylül 1921 tarihinde Türk Kurtuluş Savaşına katıldı. İslahiye'deki Ermeni isyanını bastırdı. 18 Şubat 1922 tarihinde Doğu Cephesi Komutanlığı emrine atandı. Kırmızı şeritli İstiklal Madalyası ile taltif edildi.

Sadullah Güney 1884 İstanbul 1945 İzmir asker ve siyasetçi.
1909 yılında Padişah Yaverliği'ne getirildi. 6 Temmuz 1921 tarihinde İnebolu'ya gelerek Türk Kurtuluş Savaşı'na katıldı. Mugla Milletvekilliği yaptı.

Mehmet Kenan Dalbaşar 1886 İstanbul 1935 asker.
Balkan Savaşı ve 1.Dünya Savaşlarına katıldı. Kaymakam rütbesine terfi etti. Sakarya Meydan Muharbesi sırasında Türbetepe'ye taarruz ederek geri aldı. Yunan hücumu karşısında daha fazla tutunamayarak tepe tekrar düştü. Kırmızı şeritli İstiklal Madalyası ve Takdirname ile taltif edildi.

Şevket Seyfi Düzgören 1880 İstanbul 1948  ? asker ve siyasetçi.
Doğu Cephesi Komutanlığı, 13. Kafkas Tümen Komutanlığı, Doğu Cephesi Kurmay Başkanlığı, 23.ve 57. Tümen Komutanlıkları, Mardin Milletvekilliği yaptı. 3. Rütbeden Mecidi, Kılıçlı Mecidi, Alman Demir Salip, Avusturya-Macaristan 3. Rütbeden Askerî Meziyet ve Demir Taç nişanları ile Gümüş Liyakat ve İstiklal Madalyası sahibidir.

Kazım Fikri Özalp 1882 Köprülü 1968, İstanbul asker ve siyasetçi. 1924 ve 1935 yılları arasında Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı görevini sürdürmüştür. Balkan, 1. Dünya ve Kurtuluş savaşlarına katılmıştır.

Ethem Necdet Karabudak 1882 Çal 1948 İstanbul asker. Trablusgarp, Balkan ve 1. Dünya Savaşlarına katıldı. Kırmızı şeritli İstiklal Madalyası ile taltif edildi.

Şefik Avni Özüdoğru 1886 Samsun 1960 Samsun asker ve siyasetçi. Balkan Savaşı  başlayınca yurda döndü ve Erkânı Harp Mektebi"nde öğretmenliğe başladı 1. Dünya Savaşı başlayınca da Erzurum Müstahkem Mevkii Erkânı Harp Reisliği'ne tayin edildi. 31. ve 17. Tümenlere kumanda etti. Kurtuluş Savaşına katıldı. Karadeniz Mıntıkası Örfi İdare Sıkıyönetim Kumandanı olarak görevlendirildi. Bu görevde iken Pontus Çetelerine karşı Milis Oymak Teşkilâtlarını kurdu.
Ankara Hükümeti'ne katılması dolayısıyla İstanbul bulunan Kürt Mustafa ve Saray Mahkemeleri tarafından gıyabında idama mahkûm edildi. Samsun Belediye Başkanlığı yaptı. 1930 yılında Serbest Fırka Samsun İl örgütünü kurdu.

İzzettin Çalışlar 1882 Yanya 1960  ?  asker ve siyasetçi. Balkan, 1i Dünya ve Kurtuluş savaşlarına katıldı. Çok sayıda ödül ve madalyaları var.

Abdurrahman Nafiz Gürman 1882 Bodrum 1966  ?  asker. Türk Silahlı Kuvvetlerinin  5. Genel Kurmay Başkanıdır. Fransız ve İtalyanlara esir düştü. Balkan, Yunan ve Kurtuluş savaşlarına katıldı. Bir çok madalyaları vardır.

Alâaddin Koval 1878 İstanbul 1930 İstanbul asker. Balkan ve 1. Dünya Savaşlarına katıldı. Türk Kurtuluş Savaşı sırasında komutasındaki 55. Tümen ile birlikte Doğu Trakya'da 1. Kolordu Komutanı Cafer Tayyar Paşa'nın emrinde görev aldı. Nisan 1922 tarihinde de 41. Tümen Komutanı olarak atandı. Büyük Taarrüzda görev aldı. Savaştan sonra Kırmızı şeritli İstiklal Madalyası ile taltif edildi.

Osman Zati Korol 1880 İzmir 1946 Ankara asker.
Trablusgarp Savaşı, Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı'na katıldı. 27 Nisan 1921 tarihinde Anadolu'ya geçerek Türk Kurtuluş Savaşı'na katıldı.

Mehmet Kâzım Orbay 1886 İzmir 1964  ? asker ve siyasetçi. 31 Mart isyanının  bastırılmasına, Karadağ  Hudut Olaylarının düzenlenmesi. Balkan, 1. Dünya, Kurtuluş Savaşlarına katıldı. Dersim İsyanının bastırılmasında önemli rol oynadı.

Ahmet Naci Tınaz 1882 Serfice  1964 asker ve siyasetçi. Trablusgarp, Balkan ve 1i Dünya Savaşlarına katıldı. 10 Ocak 1921 tarihinde Kurtuluş Savaşına katılmak üzere İstanbul’dan  İnebolu’ya geldi. Batı Cephesi Komutanlığı Kurmay Başkanı olarak görev aldı. İnönü Muharebelerine katıldı.

Ahmet Zeki Soydemir 1883 Selanık 1953 İstanbul asker ve siyasetçi. Balkan ve 1i Dünya Savaşlarına katıldı. Çanakkale Cephesinde Kanlısırt ve Merkeztepe Muharebelerinde bulundu. Yaralanarak bir süre hastanede yattı. Sakarya Maydan Muharebesi ve Büyük Taarrüza katıldı. Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası ve bir çok daha madalyaları vardır.

Mehmet Sabit Noyan  1877 İstanbul 1967  ? asker. Balkan ve 1. Dünya Savaşlarına katıldı. 8 Temmuz 1915 te Hicaz Tümeni Kurmay başkanlığı yaptı. 23 Eylül 1916 da Taifte esir düştü. 21 Temmuz 1919 da kurtularak Mısır dan yurda dödü. 8 Aralık 1920 de Kurtuluş Savaşına katıldı. Bir çok madalyaları mevcuttur

Salih Omurtak 1889 Selanik 1954 Ankara asker. Türk Silahlı Kuvvetlerin 4. Genel Kurmay Başkanı. 1. Dünya Savaşı sırasında Azerbaycan ve Kafkasya’yı kurtaracak olan 2. Kuvvei Seferi de görev aldı. 22 Ocak 1920 de görevli olarak geldiği Ankara da, mahiyetiyle birlikte Milli Ordu ya katıldı. Başkumandanlık Meydan Savaşına katıldı. Kurtuluş Savaşında bir çok cephede savaşmış ve başarılar kazanmış. Çok sayıda madalyaları var.                 

Necip Okaner 1892 İstanbul 1959 İstanbul asker, sporcu ve akademisyen.
Fenerbahçe Spor Kulubunun 3 numaralı kurucusudur. İki yıl defansta oynadı. Kraliyet Donanmasında torpido eğitimi aldı. Türk Kurtuluş Savaşı sırasında Anadolu'ya geçti. Karadeniz'de mayın arama hizmetinde bulundu.

Mehmet Fazıl, 1899 İskodra 1923 İzmir asker ve başarılı pilot.
25 Temmuz 1912  de İngiltere Bristol Havacılık Okulunda okudu. Balkan Savaşları sırasında eğitimi bitmeden yurda dödü. Osmanlı tarafından Edirne Hava Müfrezesine atanarak bir çok başarılar kazandı.
25 Ekim 1918 tarihinde İstanbul'a saldıran 5 İngiliz uçağıyla tek başına hava muharebesine girdi ve onları püskürtmeyi başardı, fakat kendisi ağır yaralı durumda, uçağı da hasarlı olarak istasyona indirdi. İki ay kadar hastanede tedavi gördükten sonra Yeşilköy Tayyare İstasyon Komutanlığı'na atandı. Uçakların bir kısmını Anadolu'ya kaçırmak için çalıştıysa da başaramadı. Kendisi Maltepe'den kaçarak Anadolu'daki Millî Kuvvetlere katıldı.

Âsım Gündüz 1880 Kütahya 1970 İstanbu l asker ve siyasetçi.
1909-1911 yılları arasında Alman Harp Akademisi'nde okudu ve Alman Genelkurmayı'nda staj yaptı.
2 Ekim 1918 tarihinde Şam dolaylarında İngilizlere esir düştü. 4 Ağustos 1919 tarihinde Mısır dan İstanbul'a döndü. Daha sonra Anadolu’ya geçerek Kurtuluş Savaşına katıldı.

Mehmet Hayrettin	1878, İstanbul	1918  (Bilgi yok)
Celal	1879, İstanbul	?        (Bilgi yok)
İbrahim Münir	1885, İstanbul	1930  (Bilgi yok)

Cemal Çakar          1883 Safranbolu  ?      (Bilgi yok)

Şevket Doruker

1884, İstanbul

1956   (Bilgi yok)

KURTULUŞ SAVAŞI KAHRAMANLARI

Aslında Kurtuluş Savaşımız sırasında ki kahramanların hepsini tespit edip te saymamız imkansız. Çünkü bu savaşa katıldıkları için okullar boşanmış, köyler boşanmış, erkekli kadınlı Türk Halkı top yekun bu savaşlara katılarak bir destan yazmıştır. Onun için nice bu uğurda can vermiş şehitler vardır kimseler bilmez. Ayrıca bilinen şehitlerin hepsi de yazılacak olsa bu sayfalarda yer olmaz. Onun için ben sadece belli başlı öne çıkanların isimlerini burada belirteceğim.

Mustafa Kemal Atatürk (Nüfus kağıdında Kemâl Atatürk) 1881 Selânik te doğmuş 10 Kasım 1938 de İstanbul da ölmüştür. Osmanlı ve Türk Ordusu'nda subay olarak göreve başlayan Atatürk 1919 yılında başlattığı Ulusal Kurtuluş Mücadelesinin önderliğini yaparak yurdumuzu düşmanlardan temizlemiştir. Daha sonra modern Türkiye'yi oluşturan devrim ve reformları gerçekleştirmiştir. 1921 Sakarya Meydan Muharebesi'nde "Gazi" unvanını almış ve mareşalliğe yükselmiştir. Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı olan Türk mareşal ve devlet adamı.​ 1938 yılındaki vefatına kadar arka arkaya 4 kez seçilerek Cumhurbaşkanlığı yapmıştır.

Muhittin Akyüz 1870 te İstanbul da doğmuş 1940 ta İstanbul da ölmüş. Padişah tarafından Fizan'a, ardından Diyarbakır'a ve Erzurum'a sürüldü. Türk asker, diplomat, siyasetçi. ​Kurtuluş Savaşı'na katılan üst dereceli komutanlardan birisidir. Savaştan sonra diplomat ve milletvekili olarak görev yapmıştır.  

İsmail Cevat Çobanlı 1870 te İstanbul da doğdu, 1938 İstanbul da öldü, asker.​Babası Genelkurmay Başkanlığı'na kadar yükselmiş bir asker olan Müşir Şakir Paşa’dır.
Üstün görevlerinden dolayı çok sayıda nişan, madalya, taltif ve takdirleri vardır.

Cemil Conk 1873 İstanbul da doğdu 1963 İstanbul da öldü, asker, Kurtuluş Savaşı komutanı.​
Üstün görevlerinden dolayı çok sayıda nişan, madalya, taltif ve takdirleri vardır.

Mustafa İsmet İnönü (1884 te İzmir de doğdu 1973 te Ankara da öldü. ​ Osmanlı döneminde albay, Türkiye döneminde orgeneral ve eski Genelkurmay Başkanı olan, cumhuriyetin ilanından sonraki Türkiye'nin ilk başbakanı, ikinci cumhurbaşkanı olan, İstiklal Madalyası sahibi Türk asker ve siyasetçidir. Mevhibe Hanım'ın eşi, Ömer İnönü, Erdal İnönü ve Özden Toker'in babasıdır. İnönü, Kurtuluş Savaşı'na katılmış ve Lozan Antlaşması'nı imzalamış, bir çok defa başbakanlık görevini üstlenmiştir.

Ali Sait Akbaytogan 1872; Manyas ta doğdu 1950 İstanbul da öldü. Çerkes asıllı Osmanlı Devleti ve Türkiye Cumhuriyetinin askeri.​
16 Mart 1920'de İngilizler tarafından Malta'ya sürüldü. 31 Ekim 1921'de Malta'dan dönerek Kurtuluş Savaşına katıldı. Kocaeli Milletvekilliği yaptı.

Ali Fuat Cebesoy,1882 de İstanbul da doğdu 1968de İstanbul da öldü. İstiklal Savaşını fiilen başlatan asker ve siyaset adamı.​ Mustafa Kemal ile Harp Okulu yıllarında sınıf arkadaşı idi. Türkiye'nin işgali sırasında İzmit'ten Ankara'ya ilerleyen İngiliz birliklerine ateş açma emrini vererek, şimdiki adı Ali Fuat Paşa tren istasyonu olan mahalde durdurması nedeniyle, Kurtuluş Savaşı'nı fiilen başlatan ilk komutan oldu ve savaş boyunca önemli görevler üstlendi. Yine Kurtuluş Savaşı yıllarında üstlendiği Moskova Büyükelçiliği görevini başarıyla yürüttü ve Türkiye'nin kuzeydoğu sınırlarını belirleyen Moskova Antlaşması'nı imzaladı. Milletvekili olarak başladığı siyasi yaşamında Türkiye'nin ilk muhalefet partisi olan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nın kurucularından birisi oldu, ve sonrasında İzmir suikastı sanığı olarak yargılandı. Daha sonra Demokrat Partiden 27 Mayıs darbesinden sonra Yassı Ada da yargılandı.

Ali Hikmet Ayerdem, 1877 de İstanbul 1939da İstanbul da öldü, asker, siyasetçi. ​
İstiklal Savaşı'na katılan üst dereceli komutanlardan birisidir. Büyük Taarruz'da 2. Kolordu’ya komutanlık yaptı. Savaştan sonra Bursa milletvekili olarak görev yapmıştır.

Mehmet Nihat Anılmış 1876 de Filibe de doğdu 1954 te Ankara öldü. Türk asker, Kurtuluş Savaşı komutanı, milletvekili. Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş savaşı'na katılmıştır. Kurtuluş savaşında Adana valiliği de yapmıştır. Ankara Milletvekilliği yapmıştır.

Ömer Lütfi Argeşo 1880 de İstanbul da doğdu 1942 de İstanbul da öldü, asker, siyasetçi.​Osmanlı Meclisi Mebusanı. TBMM Afyonkarahisar milletvekilliği yapmış asker ve siyasetçidir. Yunan işgalinin ilk dönemlerinde Salihli, daha sonra Afyon'da konuşlanan 23. Tümen'in komutanlığını yürütmüştür. Cumhuriyet'in ilanından sonra siyasetten çekilmiş, emekli hayatı yaşamıştır.

Aşir Atlı 1881Kilis te doğdu 1957 İstanbul da öldü, asker. Kurtuluş Savaşı komutanı, milletvekili.​ Büyük Çerkes sürgününde (1864) önce Balkanlara, daha sonra da Anadolu'ya göç etmek zorunda kalmış bir aile çocuğudur. I. Dünya Savaşı'nda Irak cephesinde kurmay görevlerinde, tümen komutanlıklarında bulundu. İzmir Doğu Cephesi Kuvayı Milliye Komutanlığı yapmıştır. Yunan saldırısı ve ilerlemesi üzerine Bekir Sami Günsav'la birlikte Bursa'nın Yunanların eline düşmesinden sorumlu gösterilmek istendi. Fakat hizmetlerini bilen ve takdir eden Mustafa Kemal Paşa'nın onları savunması üzerine cephe gerisinde Antalya Valiliği ve Bölge Komutanlığı'na atandı. TBMM Ordusunun yenilgiye uğraması üzerine tekrar cepheye çağırıldı ve Sakarya Savaşı devam ederken, gösterdiği kahramanlıklardan dolayı Albaylığa terfi etti.

Mürsel Bakü 1881 Erzurum da doğdu 1945 te İstanbul da öldü. Kafkas asıllı asker, siyaset adamı. ​I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı'nda önemli görevler üstlenmiş, Bakü ve İzmir şehirlerini düşman işgalinden kurtarmış, sonrasında bir dönem milletvekilliği yapmıştır. 9 Eylül 1922 sabahı, 1. Süvari Tümeni'nin komutanı olarak İzmir'e ilk giren Türk generalidir. Batum'da 5. Kafkas Piyade Tümeni komutanlığı yaptı. Eylül 1918'de Nuri Killigil Paşa'nın komutasındaki Kafkas İslam Ordusu ile Bakü Muharebesine 1918 de katılarak Bakü'nün Ermeni Taşnak'larından ve Bolşevik'lerden kurtulmasını ve 28 Mayıs 1918'de kurulan Azerbaycan Demokratik Cumhuriyetinin Gence'den Bakü'ye taşınmasını sağladı. Birinci Dünya Savaşı'nın bitiminde İngilizler tarafından tutuklandı ve Malta sürgünleri arasında yer aldı.

Dönüşünde Anadolu'ya geçerek Kurtuluş Savaşı'na katıldı. Büyük Taarruz'da 1. Süvari Tümeni'ne komuta etti ve Mirliva olarak generalliğe terfi etti. 15 Eylül 1918'de Bakü'de Osmanlı sancağını göndere çeken Mürsel Bakü Paşa, Şeyh Said İsyanının bastırılmasında da hizmetleri oldu. Kocaeli milletvekilliği yaptı.

Musa Kâzım Karabekir, 1882 Konstantinopolis 1948 Ankara, asker ve siyasetçi. "Alçıtepe Kahramanı" namıyla tanınır. Türk Kurtuluş Savaşı'nı başlatan komutanların arasında yer aldı.
Ermeniler'in eline geçen Sarıkamış, Kars ve Gümrü kalelerini geri alarak 15 Kasım 1920'de Ermeni ordusunu kesin olarak ortadan kaldırmıştır. Ermeni hükümeti bu yenilginin ardından Gümrü Antlaşması'nı imzalamıştır.
Karabekir, Mustafa Kemal Paşa'ya karşı yapılan İzmir suikasti ile ilgili bazı partililerle birlikte yargılandıysa da beraat etti.

İbrahim Refet Bele 1881 Selanik 1963, İstanbul Türk asker ve siyasetçi.​Kurtuluş Savaşını başlatan beş komutandan birisidir (diğerleri Mustafa Kemal Paşa, Ali Fuat Paşa, Kâzım Karabekir ve Rauf Orbay). Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş yıllarında İçişleri Bakanlığı, Milli Savunma Bakanlığı görevlerinde bulunmuştur. Gazze Savaşı kahramanı olan Refet Paşa, 19 Mayıs 1919’da Mustafa Kemal ile Samsun’a çıkarak Kurtuluş Savaşı’nı başlatanlar arasında yer almış ve Atatürk’ün çalışma arkadaşları arasına girmiştir. Ankara hükümetinin İstanbul'daki temsilcisi sıfatıyla Saltanatın kaldırıldığını Sultan Vahdettin'e tebliğ eden kişi Refet Bey olmuştur.

Cavit Erdel 1884 Edirne 1933 İstanbul Türk Kurtuluş Savaşı komutanlarından asker ve TBMM üyesi.​ Balkan Savaşı’nda çarpıştı. I. Dünya Savaşı’nda değişik cephe ve birliklerde Kurmay Başkanlıkları ile Tümen Komutanlıklarına vekillik yaptı. Kars milletvekili seçildi. Büyük Taarruz Harekatı’na katıldı.

Cevdet Sunay 1899 1982 Türkiye'nin asker ve devlet adamı, Türkiye Cumhuriyeti'nin beşinci cumhurbaşkanı. Türk Silahlı Kuvvetleri'nin 12. Genelkurmay Başkanı.​

Ahmet Derviş 1881 Selanik 1932 asker, Kurtuluş Savaşı komutanı.​ 1920 yılında Anadolu'ya geçmiştir. 1930 yılında Korgeneral olmuştur. 1.Kolordu Komutanlığında ve Milli Savunma Bakanlığı Müsteşarlığında bulunmuştur. 7 Ocak 1932 tarihinde görevde iken ölmüştür.

Hüseyin Hüsnü Emir Erkilet 1883 Gazze 1958 Ankara subay ve siyaset adamı.​

Mehmet Sabri Erçetin 1876 Bursa 1956 Ankara, asker, Kurtuluş Savaşı komutanı 1918 Yılında Filistin cephesinde İngilizlere esir düşmüştür. 1920 yılında Anadolu’ya geçmiştir.

Fahrettin Altay 1880 İşkodra 1974 İstanbul Türk Kurtuluş Savaşı kahramanlarından asker ve politikacı. Başkomutanlık Meydan Savaşı’nda Yunan Ordusu’nu kovalayarak İzmir’e giren ilk Türk süvarilerinin komutanıdır.

Mustafa Fevzi Çakmak​ 1876 İstanbul 1950 İstanbul Müşir (Mareşal), Osmanlı paşası ve Türkiye Cumhuriyeti'nin ikinci ve son mareşalidir. Türkiye'nin Mustafa Kemal Paşa'dan sonraki ikinci Başbakanı, ilk Milli Savunma Bakanı ve Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Cumhuriyet dönemindeki ilk Genelkurmay Başkanı'dır.

Şükrü Naili Gökberk 1876 Selanik 1936 Edirne asker. Kurtuluş Savaşı komutanlarından ve siyaset adamı.​ Bursa, Eskişehir ve nihayet İstanbul'un düşman işgalinden kurtuluşu sırasında Türk ordusunun başında şehre giren Kurtuluş Savaşı kahramanıdır.

İsmail Hakkı Tunaboylu 1895 Rahova/Bulgaristan 1958 Türk Silahlı Kuvvetleri'nin 8. Genelkurmay Başkanıdır.​ Kuleli Askeri Lisesi öğretmeni iken, 31 Temmuz 1921 tarihinde Anadolu'ya geçerek Milli Ordu'ya iltihak etti.

 Halit Akmansü 1884 Kastamonu 1953 asker ve siyaset adamı. Dadaylı Halit Bey olarak da tanınır.​1921’de Sakarya Savaşı’nda 3. Kafkas Tümeni’ni, 30 Ağustos 1922’de Başkomutanlık Meydan Savaşı’nda 5. Kafkas Tümeni’ni yönetti. 2 Eylül 1922’de Küçük Asya Ordusu başkomutanı Yunan General Trikopis’i ve ikinci Kolordu Kumandanı General Dijennis ile On Üçüncü Tümen Kumandanı Albay Vandelis'le 39l subay, 4385 eri Karacahisar köyü yakınlarında teslim aldı. Bu subaylar arasında İzmir’in işgali sırasında şehre ilk giren Efzun Alayı’nın komutanı da vardı. Esirleri ordu karargahına götürmeden Trikopis’e, “İsteseydiniz İzmir’e ulaşır, oradan da gemilerle Yunanistan’a geçebilirdiniz. Bunu yapmayarak niye bize teslim oldunuz?” diye soran Albay Halit Bey, şu cevabı aldı; “Evet, biz bunu yapabilirdik. Subaylarımızla bir toplantı yaptık. Saatlerce ne yapacağımızı tartıştık ve kaçıp Yunanistan’a dönmektense, Türk askerine teslim olmayı yeğledik. Çünkü Atina’ya vardığımızda bizi derhal idam ederlerdi. Oysa biz, Türk askerinin bize iyi davranacağından emindik!"

Halit Karsıalan (Deli Halit Paşa) 1883 1925) tümgeneral.​ Kurtuluş Savaşı'nın ilk yıllarında Kafkas Cephesinde komutanlık yapan Halit Paşa, Ardahan, ve Artvin'in gürcü ve ermeni çetelerin işgalinden kurtulmasını sağladı.

Mehmet Suphi Kula 1881 Manastır 1948 Ankara asker, Kurtuluş Savaşı komutanı.​ 1901 yılında Harp Okulu’nu bitirmiştir. 1920 yılında Anadolu'ya geçmiştir. 1927 yılında generalliğe terfi etmiştir. 1931 yılında emekli olmuştur.

Rüştü Paşa 1872 Erzurum 1926 Ankara asker.​1893’de Harp Okulu’nu topçu subayı olarak bitirdi. Balkan Savaşları'na katıldı. I. Dünya Savaşında Kolordu Topçu Komutanlığı, 9. Kafkas Tümeni Komutanlığı yaptı. Türk Kurtuluş Savaşı’nda 3. Kafkas Tümen Komutanlığı görevinde bulundu ve 1921 yılında generalliğe yükseldi. Daha sonra 9. Kafkas Tümeni Komutanlığına atandı. Bilahare 9. Kolordu Komutanlığına atana Rüştü Paşa, bu görevdeyken Ağustos 1923 tarihinde Erzurum milletvekili seçildi. Halk Fırkası meclis grubunda yer alan Rüştü paşa adının İzmir Suikastı'na karışması dolayısıyla 1926 yılında idam edildi.

Nurettin Paşa (Sakallı)1873, Bursa 1932, İstanbul. Kurtuluş Savaşı'nın önemli komutanlarındandır. ​Kurtuluş Savaşı'nı gerçekleştiren kadro içinde sakallı tek kişi olduğundan bu lakapla anılmıştır.
Valilik ve 17. ve 25. Kolordu komutanlıklarını da yürütmüştür.

Hasan Mümtaz Çeçen 1874 İstanbul 1941 İstanbul asker, Kurtuluş Savaşı komutanı.​ 1893 yılında Harp Okulu'nu bitirmiştir. 1923 yılında Tümgeneral olmuştur. 1931 yılında emekli olmuştur.

Osman Nuri Koptagel 1874 Erzincan 1942 Ankara Harbiye'de Mustafa Kemal'in sevdiği hocalardandı.​ 'Sıradan 5 kişi Kop ta gel' şeklinde emrettiğini iyi hatırlayan Mustafa Kemal tarafından Koptagel soyadı verildi. 1919 - 1923 yıllarında katıldığı Türk Kurtuluş Savaşı’nda, Büyük Taarruz’da Albay rütbesi ile 12’inci Tümen Komutanlığı görevinde bulundu. Malatya'dan Milletvekili seçilerek parlamentoya girmiştir.

Hacı Mehmet Arif Örgüç 1876 İstanbul 1940 İstanbul asker, Kurtuluş Savaşı komutanı.​ 25 Ağustos 1921'de 1. Süvari Tümen Komutanlığı'na atanmıştır. 27 Şubat 1925 tarihinde, Şeyh Said İsyanı'na karşı yapılan harekette sevk ve idaresi hatalı bulunmuş, 1. Süvari Tümen Komutanlığı'ndan açığa alınmıştır.

Reşat Çiğiltepe 1879 İstanbul 1922 Çiğiltepe, Sandıklı asker.​ Büyük Taarruz sırasında Çiğiltepe’yi söz verdiği saatte alamaması üzerine intihar etmiş ünlü komutandır. Osmanlı Devleti’nin ünlü devlet adamı ve şair Ziya Paşa’nın oğludur. I. Dünya Savaşı’nda olağanüstü kahramanlıkları ile dikkat çeken Reşat Bey, Kurtuluş Savaşı sırasında yarbay rütbesi ile I. ve II. İnönü ve Sakarya muharebelerine de katılmış; son olarak 57. Tümen Komutanlığı görevine atanmıştı. İstiklal Madalyası ile onurlandırılmış ve Atatürk tarafından ailesine “Çiğiltepe” soyadı verilmiştir.

Yusuf İzzet Met 1875, Yozgat 1922 asker ve siyasetçidir. Kurtuluş Savaşı'na katılan üst dereceli komutanlardan birisidir.​ I. Dünya Savaşı'nda ve Kurtuluş Savaşı'nın özellikle ilk aylarında Bandırma 14. Kolordu Komutanı sıfatıyla önemli askeri görevler üstlenmiş, Bolu milletvekilliği yapmış Türk asker ve siyasetçisidir.

Mehmet Şefik Aker 1877, Manastır 1964 Ankara asker.​ Kurtuluş Savaşı'na katılan üst dereceli komutanlardan birisidir. Savaştan sonra milletvekili olarak görev yapmıştır. I. Dünya Savaşı sırasında Çanakkale Savaşları'nda, Ortadoğu ve Kuzey Afrika'da, daha sonra da Kurtuluş Savaşı'nda görev yapmış bir Osmanlı Türk subayıdır. 25 Nisan 1915 tarihinde Gelibolu Yarımadası'na yapılan çıkartmalarla başlayan Çanakkale Savaşları sırasında emrindeki 27. Alay'la pek çok çatışmaya katılmıştır. 19. Tümen komutanlığı yapmıştır.

Mehmet Sabri Erçetin 1876 Bursa 1956 Ankara da öldü, asker, Kurtuluş Savaşı komutanı.​ 1918 Yılında Filistin cephesinde İngilizlere esir düşmüştür. 1920 yılında Anadolu’ya geçmiştir.

Hüseyin Nurettin Özsu 1879 İstanbul 1937 Ankara asker, Kurtuluş Savaşı komutanı.​ 1921 yılında Anadolu’ya geçmiştir. Kurtuluş savaşının batı cephesindeki tüm savaşlar ve Başkomutanlık Meydan Muharebesi'ne katılmıştır.

Şükrü Naili Gökberk 1876 Selanik 1936, Edirne asker. Kurtuluş Savaşı komutanlarından ve siyaset adamı. ​Bursa, Eskişehir ve nihayet İstanbul'un düşman işgalinden kurtuluşu sırasında Türk ordusunun başında şehre giren Kurtuluş Savaşı kahramanıdır.

Ali Hikmet Ayerdem 1877 İstanbul 1939 İstanbul asker, siyasetçi.​ Kurtuluş Savaşı'na katılan üst dereceli komutanlardan birisidir. Savaştan sonra milletvekili olarak görev yapmıştır. 31 Mart Olayı’nı bastırmak amacıyla oluşturulan Hareket Ordusu'nda görev aldı. Balkan Savaşı’na ve I. Dünya Savaşı’na katıldı. 28 Ocak 1921’de Anadolu'ya geçerek Millî Mücadele'ye katıldı. 12. Tümem komutanlığını yaptı. Büyük Taarruz'da 2. Kolordu’ya komutanlık yaptı. Bursa ve Gaziantep milletvekilliği yaptı.

Hüseyin Nazmi Solok 1876 Balıkesir 1956 İstanbul Türk Kurtuluş Savaşı'nda görev yapmış komutan.​ 50. Tümen ve Fırat Grubu komutanı oldu. 27 Mart 1918'de Bağdat Han Muharebesi'nde birliğiyle tutsak oldu. 12 Haziran 1920'de esaretten kurtuldu. 20 Haziran 1920'de Mudanya'dan Anadolu'ya katıldı ve 27 Haziran 1920'de 56. Tümen Komutanlığı'na atandı 15 Haziran 1921'de 6. Tümen Komutanı, 2 Ekim 1925'de 7. Kolordu Komutanı, 8 Ocak 1930'da 5. Kolordu Komutanı.

Bekir Sami Günsav 1879 İstanbul 1934, İstanbul asker.​ Balkan ve I. Dünya Savaşı'nda çeşitli cephelerde görev yaptı. İzmir'in Yunanlılar tarafından işgali üzerine, Bursa'daki 56. Tümen Komutanlığı'na atandı. Kurtuluş Savaşı başlarında Batı Anadolu'da düzenli orduyla Kuvayı Milliye arasında işbirliğinin sağlanmasında önemli rol oynadı. Bursa'nın Yunanlılar tarafından işgalindan sorumlu tutularak TBMM' mince suçlandı.

Kâzım İnanç 1881 Diyarbakır 1938 Ankara asker ve siyasetçi.​ Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı'na katılmıştır. 1920 yılında Anadolu’ya geçerek, Kurtuluş Savaşı'na katılmıştır. 1928 yılında askerlikten emekli olmuştur. 1926 ile 1931 yılları arasında Samsun valiliği ve  İzmir milletvekilliği yapmıştır.

Mehmet Kazım Dirik 1881 Manastır 1941 İzmir asker ve politikacıdır.​ I. Dünya Savaşı'nda Çanakkale ve Suriye cephelerinde savaştı. Mustafa Kemal'in ordu müfettişi olarak Samsun'a gönderilmesini o sırada kurmay başkanı olan Kazım Dirik sağlamıştır. Kurtuluş Savaşı'ndan sonra askerlikten ayrılan Kâzım Dirik, Bitlis ve İzmir'de valilik yaptı.

Selahattin Adil Paşa 1882 1961​ I. Dünya Savaşı'nda Osmanlı Ordularında görev yapmış, Kurtuluş Savaşı komutanlarındandır. 31 Mart 1909 olayı sırasında Hareket Ordusu'nda görev yapmıştır. Trablusgarp ve Balkan savaşlarına katıldı. I. Dünya Savaşı'nda Çanakkale ve Doğu cephelerinde bulundu. Üçüncü Kirte Muharebesi'nde 12. Tümen'e komuta etmiştir. Birinci Kerevizdere Muharebesi'ni yönetmiştir. Anafartalar Grup Komutanı Mustafa Kemal'in emrinde 12. Tümen komutanlığını üstlenmiştir. 1920'de Fransız işgal bölgesinde Kuvayı milliye'yi yapılandırmak ve Fransız yayılmasını önlemek üzere Adana Cephesi komutanlığına atandı.1921'de Batı Cephesi'nde 2. Kolordu komutanı olarak Sakarya Savaşı'na katıldı. Ankara milletvekili olarak TBMM'de bulundu.

Asım Gündüz 1880; Kütahya 1970 Ankara asker, Kurtuluş Savaşı komutanı. Alman Genelkurmayı'nda staj yaptı. Şehzade Öğretmenliği yaptı. 3 Ağustos 1921 tarihinde Anadolu'ya geçerek Kurtuluş Savaşı'na katıldı. Mustafa Kemal Paşa tarafından Batı Cephesi Komutanlığı Kurmay Başkanlığı'na atandı. Büyük Taarruz planlarının hazırlanmasında önemli rol oynadı. Savaştaki başarısından sonra 31 Ağustos 1922 tarihinde Tümgeneralliğe yükselerek Paşa oldu. 8. ve 9. Kolordu Komutanlığı yaptı. Mareşal Fevzi Çakmak'ın en yakın çalışma arkadaşı oldu. 1938’de Hatay'ın Türkiye'ye katılması için Hatay'da Fransızlarla yapılan görüşmelerde Türk Askeri Heyetinin başkanlığını yaptı. Kütahya milletvekili oldu.

Cafer Tayyar Eğilmez 1877 Priştine 1958, İstanbul asker ve siyaset adamı. Trakya bölgesi Kuva-yi Milliye yöneticisi ve milletvekili.​ İttihat ve Terakki Cemiyeti'ne girdi. Rumeli'de çeşitli çatışmalara katıldı. Arnavut İsyanı'nın bastırılmasında ve Balkan Savaşı'nda görev aldı (1912). I. Dünya Savaşı'nda Çanakkale Cephesi'nde 1. Tümen Komutanlığı yaptı. Yunanlılarla giriştiği çatışmada esirdüştü ve 32 ay esir kaldı. Edirne milletvekili olarak görev yaptı. Mustafa Kemal Paşa'ya karşı düzenlenen İzmir Suikastı 1926 olayına adı karıştığından İstiklal Mahkemesi'ndeki yargılama sonucu aklandı bir daha siyasete dönmedi. Cafer Tayyar Esaretin mahiyetini şöyle anlatır: Rumeli'nin bütün münevverleri, aydınları, eşrafı, şanı şerefi olanları, muteberanı(itibarlı kişileri), ağzı düzgün lakırdı yapanları, hemen kamilen geceleri evlerinden gecelikleriyle kaldırılılarak, parasız, pulsuz, sevk edilerek, yolarda her türlü işkence ve hakarete maruz bırakılmış,…pek çokları vapurda, pek çok işkenceler yüzünden vefat etmiş veya suveri mahsusa da öldürülmüşlerdir.

Mahmut Nedim Hendek 1880 İstanbul 1920 Hendek asker.​ I. Dünya Savaşı'nda Doğu Cephesi'nde savaştı. 1919'da 24. Tümen Komutanlığı'na getirildi. Milletvekili iken 21 Nisan 1920'de Hendek'te çıkan ayaklanmayı bastırmakla görevlendirildi ve bu harekat sırasında şehit oldu. Bakanlar Kurulu 9 Ağustos 1927 günü kararıyla İstiklal Madalyası'yla ödüllendirildi. 1988'de mezarı Hendek'teki Anıtmezar'dan alınarak Devlet Mezarlığı'na nakledildi. Ailesi Hendek soyadını aldı.

İbrahim Çolak 1881 İstanbul - 1944 asker, siyasetçi. Kurtuluş Savaşı'na katılan üst dereceli komutanlardan birisidir. Savaştan sonra milletvekili olarak görev yapmıştır.​
Kurtuluş Savaşı'nda yaptığı üstün hizmetlerden dolayı Harp ve İstiklal madalyaları ile ödüllendirildi.

 
Ali İhsan Sabis 1882 İstanbul 1957 asker ve siyaset adamı. İstanbul ​Osmanlı Ordusu'nda I. Dünya Savaşı'nda Kafkasya Cephesi ve Irak Cephesi, Kurtuluş Savaşı'nda Batı Cephesi komutanlarından. Sabis soyadını, Irak Cephesi'nde, Sabis Mevkiinde, İngiliz Ordusuna karşı savaşta gösterdiği başarılar nedeniyle almıştır. I. Dünya Savaşı sonrasında İngiliz'lerce tutuklanmasının ardından Malta’ya sürgün gitmiş, dönüşünde Batı Cephesi 1. Ordu komutanlığını yürütmüş, 1930 ve 40'larda Alman yanlısı fikirleri savunmuş ve bundan dolayı mahkûm olmuştur. Afyonkarahisar milletvekili seçilmiştir.